10 мар Planatarni fascitis i petni trn

Plantarni fascitis je bolno stanje stopala koje je uzrokovano upalom tabanske opne koja obavija mišiće ovog dela stopala.

Sama plantarna fascija u stvari je široki ligament koji se pruža sa donje strane stopala i to od petne kosti, pa sve do prstiju. Njena je funkcija održavanje koštanih svodova stopala.

Kod intenzivnih fizičkih aktivnosti koje uključuju dugo trčanje, dugo hodanje ili kod dužeg stajanja, uz pomoć neadekvatne obuće ili neke druge predispozicije, može doći i do upale tog istog ligamenta. Češće se upala događa na njenom pripoju za petnu kost, pa je i sam bol lociran u predelu pete, a sama plantarna fascija može isijavati prema unutrašnjoj ili prednjoj strani stopala.

Bolovi su najjači ujutro nakon ustajanja i prvi koraci znaju prouzrokovati oštar i sevajuću bol. Nakon nekoliko koraka, bolnost se smanjuje i hodanje postaje moguće. Kasnije tokom dana ili tokom fizičke aktivnosti, bol se može pojačati, pa je neophodno da se odmorite.

Kod posebno jakih upala bolovi mogu biti intenzivni sve vreme pa je onemogućeno normalno hodanje. Statistika govori kako veću verovatnost za razvoj ovog bolnog stanja imaju žene, zatim stariji ljudi, kao i svi oni čije su dnevne aktivnosti vezane uz dugo stajanje ili hodanje po tvrdoj podlozi.

Često se to stanje razvija i kod sportista koji dominantno i intenzivno skaču ili trče, naročito kod odbojkaša, rukometaša, fudbalera, kao i u atletici.

Poseban rizik nose svi oni čiji su mišići potkolenice skraćeni, a ahilova tetiva nefleksibilna. Ravna stopala, kao i “visok ris“ mogu biti uzroci povećanog rizika. Specifični bolovi na pritisak, kao i bolovi pri kretanju, kao i istezanju jasno ukazuju na ovaj sindrom.

Pregled RTG snimka može pokazati i postojanje tzv. “petnog trna“, što predstavlja kalcifikat na pripoju plantarne fascije na petnoj kosti. Ali, bol i postojanje petnog trna mogu i ne moraju biti u direktnoj vezi. Tako postoje kalcifikati koji ne uzrokuju bolove, kao i izrazito bolni plantarni fascitisi kod kojih kalcifikat nije prisutan.

Petni trn se javlja kao posledica taloženja kalcijimovih soli. Naslage kalcijuma formiraju koštano izbočenje na donjoj strani petne kosti. Proces taloženja kalcijuma traje po nekoliko meseci. Ćelije koje formiraju kosti postepeno migriraju do mesta koje je učestalo izloženo pritisku ili mikrotraumama i tu akumuliraju kalcijum kako bi zaštitile tkivo koje se tu nalazi. On se formira usled prevelikog opterećenja mišića stopala i ligamenata, istezanja palntarne fascije ili kontinuiranog cepanja membrane koja oblaže petnu kost.

Odlomak iz knjige o stopalima, Aleksandre Maksimović.
Zabranjeno je svako umnožavanje, kopiranje ili korišćenje delova sadržaja.